1. Udzielanie i cofanie koncesji na poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin pospolitych na obszarze nie przekraczającym powierzchni 2 ha oraz wydobyciu nie przekraczającym 20.000 m³ z wyjątkiem takiej działalności wykonywanej w granicach obszarów morskich.
2. Opiniowanie udzielenia koncesji na poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin podstawowych określonych przepisami prawa geologicznego i górniczego.
3. Wydawanie decyzji przeniesienia koncesji na poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin pospolitych za zgodą przedsiębiorcy na rzecz podmiotu spełniającego wymagania związane z wykonywaniem zamierzonej działalności.
4. Stwierdzanie wygaśnięcia koncesji.
5. Nadzór i kontrola w zakresie wykonywania przez przedsiębiorcę uprawnień z tytułu wydanych koncesji.
6. Wydawanie decyzji nakazującej wstrzymanie działalności lub podjęcie określonych czynności w celu doprowadzenia środowiska do właściwego stanu, w razie stwierdzenia wykonywania działalności bez wymaganej koncesji, lub niezgodnie z koncesją.
7. Wymierzanie kar prowadzącym działalność bez wymaganej koncesji lub z rażącym jej naruszeniem.
8. Wydawanie decyzji zobowiązującej przedsiębiorcę do wykonania obmiaru wyrobisk w innym terminie niż wynikający z koncesji w przypadku zrzeczenia się koncesji, wyczerpania zasobów złoża, naruszenia przepisów o ochronie środowiska.
9. Opiniowanie projektów prac geologicznych w zakresie ustalonym przepisami prawa.
10. Zatwierdzanie na czas oznaczony projektów hydrologicznych i geologiczno – inżynierskich.
11. Przyjmowanie dokumentacji geologicznych, bądź żądanie uzupełnienia dokumentacji, gdy nie spełnione zostały wymogi określone przepisami prawa.
12. Wydawanie nakazu podmiotom wykonującym prace geologiczne wykonania za dodatkowych prac geologicznych.
13. Przyjmowanie zgłoszeń zamiaru przystąpienia do wykonywania robót geologicznych.
14. Gromadzenie, archiwizowanie i przetwarzanie danych geologicznych,
15. Prowadzenie powiatowego archiwum geologicznego,
16. Opiniowanie dokumentacji, planów , projektów w zakresie geologii zgodnie z obowiązującymi przepisami.
17. Uzgodnienie kierunków rekultywacji terenów pogórniczych i terminów jej zakończenia.